Түркістан облысында “Ашық әкімдік”: тұрғындардың талап-ұсыныстары мен қоғаммен диалог

3 шілдеде Түркістан қаласының “Ашық әкімдік” кеңсесінде облыс әкімінің орынбасары Нұрбол Тұрашбеков өңір тұрғындарының мәселелерін тыңдап, сала басшыларының қатысуымен шешу жолдарын талқылады. Бұл жиын өңірдің қоғамдық басқарудағы ашықтығы мен азаматтық белсенділікті арттыратын форматтың жемісі болды.

Қабылдауға Түркістан, Кентау қалалары мен Жетісай, Түлкібас аудандарынан келген 40-тан астам азамат қатысты. Ең көп көтерілген мәселелер – жер қатынастары, ауыл шаруашылығы, кәсіпкерлік пен инфрақұрылымдық құжаттамалар болды. Әсіресе ауыл шаруашылығындағы су, алаяқтық, жер даулары негізгі назарда болды.

Тұрғындардың бірі, Морокко шегірткелерімен күрес әдісін ұсынған кезде, облыс шегірткеға массалық қарсы күрес жүргізді: биыл 712 000 гектарды қамтыған химиялық өңдеу жұмыстары толықтай аяқталып, фитосанитарлық ахуал тұрақтандырылды. Бұл бастама өткенімен салыстырғанда көлемі мен жүйелілігі жағынан үлкен серпіліс болды.

Тағы бір өтініш – Түркістан қаласының кәсіпкері Б. Елекеев автотұрақ үшін жер сұраған кезде, әкімдік тарапынан бұл мәселе ашық қаралып, автотұрақ жоспары ортақ бекіту шеңберінде қайта қаралады деп уәде етілді. Мұндай ашық пікірталас форматында тұрғындардың өтініштері тек ескерілмей, қажетті талқылауға жол ашады.

Сонымен қатар жиында ауылшаруашылық субсидиясы, жерді заңды рәсімдеудің тәсілдері, салық және алаяқтыққа жол бермеу туралы мәселелер жария түрде шешімін тапты. Әкімдік жер даулары сот арқылы шешілетінін және әкімдік құзіретіндегі барлық мәселелер заң шеңберінде қарастырылатынын түсіндірді.

Осыдан бір жыл бұрын, 2024 жылы, “Ашық әкімдік” форматында өткізілген қабылдаулар әлеуметтік қолдау, тұрғын үй, жол инфрақұрылымы және әлеуметтік төлемдерге қатысты мәселелерге бағытталса, биылғы қабылдау негізінен ауылшаруашылығына және шағын бизнеске шоғырланды. Бұл өңірдің даму басымдықтарының өзгергенін көрсетеді.

2023–2024 жылдары өтіп кеткен “Ашық әкімдік” жиындары көбіне күнделікті тұрмысты шешуге бағытталған және ол кезде ауылшаруашылық саласын жеке тақырып ретінде бейімделмей, жалпы әлеуметтік мемлекеттің қолдау механизмі ретінде қарастырған. Ал бүгін ауылшаруашылық субсидиясы, шегірткеға қарсы күрес сияқты күрделі әмбебап мәселелер ашық әрі жүйелі талқылануда.

Бұл өз кезегінде бірнеше маңызды артықшылық береді:

• Фермерлерге сенім арттыру. Ауылдағы жер дауын, сумен қамту мәселелерін ашық талқылау арқылы азаматтардың құқықтық сауаттылығы артады;
  
  

• Ауыл кәсіпкерлігін қолдау. Ашық алаңда субсидия мен салық мәселелері түсіндірілуі арқылы кәсіпкерліктің субьектілігі нығаяды;
  
  

• Шағын және орта бизнеске мүмкіндік. Автотұраққа жер бөлу секілді кәсіпкерлікке қатысты ұсыныстардың ашық қаралуы қалалық ортаға бейімделуді жеңілдетеді;
  
  

• Экологиялық тұрақтылық. Шегіртке ісі сияқты табиғатқа қатысты шаруалардың шешімі ауыл шаруашылығының өнімдестігі мен экологиялық ахуалға әсер етеді.
  
  

Бұл формат қызметтің нәтижесінде ауыл шаруашылығының тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Шегірткега қарсы күрестің сәтті жүргізілуі өнім шығынын азайтып, фермерлердің кірісін арттырады. Сонымен қатар жер мәселелерінің шешілуі ауылдық жерлерде әлеуметтік тұрақтылық қалыптастырады.

Бизнеске қолдау көрсетілу, кәсіпкерлікті дамыту – жаңа жұмыс орындарының ашылуына, ауылдағы жастардың қалуына ықпал етеді. Кәсіпкерлер өз жоспарларын ашық түрде ұсына алады, мемлекеттік органдардың жауапкершілігін көреді. Бұл өңірдегі экономикалық белсенділікті арттыру үшін маңызды қадам.

“Ашық әкімдік” – бұл мекемеаралық емес, қоғам және билік арасындағы өзара байланыс платформасы. Тұрғындардың ұсынысы тыңдалып, кеңейтілген форматта талқыланып, шешім беріледі. Бұл қоғамның мемлекеттік шешімдерге деген сенімін оятуға септігін тигізеді. Ал өткен жылы тек әлеуметтік-қолдау бағытындағы мәселелер қаралса, биылғы бағдар ауыл шаруашылығы мен кәсіпкерлікке көңіл бөлуге өзгерді.

5 шілдеде өткенімен облыс тұрғындарына бағытталған қабылдау форматындағы іс-шара — Түркістан өңірінде демократиялық үлгідегі қоғамдық басқарудың жарқын мысалы. Ол өткен жылдардағы тәжірибеден сабақ ала отырып, даму бағыттарын нақты айқындап, құқықтық және экономикалық механизмдерді тиімді қолдана отырып, әлеуметтік-экономикалық прогреске жол ашады. Мұндай ашық және жүйелі формат – облыстың болашақтағы даму стратегиясының маңызды элементі.